Baharın gelmesiyle birlikte gözlerde kızarıklık, kaşıntı gibi şikayetlerde artış yaşanıyor. Havadaki bazı maddelere gözlerin aşırı duyarlılık göstererek tepki vermesine bağlı olarak görülen bu durum tıbben alerjik konjonktivit olarak adlandırılıyor. Alerjik konjonktivit, havada uçuşan polenlerin etkisiyle alerji mevsimi olarak bilinen bahar aylarında daha sık görülüyor. Kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu hastalığın belirtileri, tedavisi ile ilgili Kudret Göz İstanbul Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Cem Selvi önemli bilgiler paylaştı.
Gözler Neden Kızarır?
Op. Dr. Cem Selvi: “Konjonktivit, halk arasında bilinen ismiyle pembe göz hem yetişkinlerde hem de çocuklarda en sık rastlanan göz hastalıklarından biridir. Göz kapaklarının içini ve gözlerin beyaz kısmı olan sklerasını kaplayan ince, şeffaf zarın iltihaplanması nedeniyle oluşur. Bu saydam zar gözün beyaz kısmını kaplayan kan damarlarını barındırır. Kan damarlarının genişlemesi hastalığın pembe göz diye anılmasına sebep olan görüntüye neden olur. Konjonktivit çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Polen, kimyasal, toz, hayvan tüyü, küf gibi çeşitli maddeler bazı kişilerde aşırı duyarlılığa neden olarak gözlerde ödem, enfeksiyon, yanma, sulanma, kaşınma, ışığa karşı hassiyet (fotofobi) gibi reaksiyonlara yol açar. Gözlerimizin bazı yabancı maddelere karşı savunmaya geçerek aşırı tepki göstermesi alerjik konjonktivite neden olur.”
Neler Alerjiye Sebep Olur?
Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Selvi alerjik konjonktivit çeşitleri ve nedenleri konusunda bilgi verdi: “Alerjik konjonktivitler, nedenleri ve sebep oldukları belirtilere göre çeşitli isimlerle anılırlar. Havada bulunan polen, ev tozu akarı gibi belirli maddeler nedeniyle gelişen göz alerjileri dönemsel olarak şikayetlere yol açıyorsa mevsimsel, süreklilik gösteriyorsa pereniyal konjonktivit olarak adlandırılır. Bunun yanı sıra alerji yapan madde ile temasa bağlı olarak aniden ve hızlı gelişen konjonktivitler de vardır. Göz damlası, göz merhemi, makyaj malzemesi, kozmetik ürünleri gibi kimyasallar ya da böcek sokmaları akut alerjilere neden olabilir. Göz kapaklarında şişlik, sulanma, kaşıntı kızarıklık gibi belirtiler şiddetli bir şekilde alerji yapan maddeyle temastan sonra birden ortaya çıkar. Şikayetler, genellikle alerjen ile temas kesildikten yaklaşık 48 saat içerisinde kendiliğinden ortadan kalkar. Çok nadir görülmekle birlikte kontakt lens kullanımına bağlı göz alerjisi de gelişebilir. Tıbben dev papiller konjonktivit olarak adlandırdığımız bu alerjiye yetersiz hijyen, göze uygun olmayan lens kullanımı, kalitesiz lens solüsyonu gibi sebepler neden olur. Kontak lens kullananlarının 100’de birinde görülür. Ayrıca genetik olarak alerjilere eğilimli kişilerde görülen, atopik keratokonjonktivit dediğimiz bir türü de mevcuttur. Astım, alerjik rinit, atopik dermatit hastalarında gelişen bu türü nadir görülmekle birlikte görme kayıplarına neden olabilecek kadar tehlikelidir. Alerjik konjonktivitlerin bir diğer türü de vernal keratokonjonktivittir. Özellikle ılık ve kuru iklimli bölgelerde, bahar aylarında görüldüğü için bahar keratokonjonktiviti olarak da anılmaktadır. Sıklıkla 5 – 15 yaş aralığındaki erkek çocuklarda görülür.”
Baharla Birlikte Göz Alerjileri Artıyor!
Kudret Göz İstanbul Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Cem Selvi bahar aylarında göz alerjilerinin artmasını şu sözlerle açıkladı: “Mevsimsel alerjik konjonktivitler özellikle havadaki polenlere ve küflere bağlı olarak görülür. Herkeste farklı bir polen türü alerjik reaksiyona neden olabilir. Bitki çeşitleri farklı zamanlarda polen dökmekle birlikte polen alerjisine neden olduğu saptanan başlıca üç bitki ailesinin polenlerinin özelikle bahar aylarında aktif bir şekilde havaya dağıldığı bilinmektedir. Ülkemizde en sık polen alerjisine neden olan bitki türü olan çayır otu polenleri Mayıs – Temmuz ayında yayılma göstermektedir. Küfler hem mevsimsel olarak hem de yıl boyu alerjilere neden olabilmekle beraber bahar aylarında artan yağış ve sonbaharda dökülen yapraklar havadaki küf miktarını arttırmaktadır. Mevsimsel konjonktivit genellikle burun akıntısı, boğaz ağrısı gibi diğer saman nezlesi şikayetleri ile birlikte görülür. Alerjik konjonktivit, mevsime bağlı olmaksızın ev tozu akarı, hayvan tüyü, küf mantarı alerjisine bağlı olarak da gelişebilir. Mevsimlere bağlı olmadan yıl boyunca devam eden bu göz alerjisine pereniyal (sürekli) konjonktivit denmektedir. Bu kişilerde genellikle hapşırma, burun akması gibi şikayetlerle birlikte sürekli devam eden alerjik rinit görülür.”
Op. Dr. Cem Selvi’den Öneriler:
Kudret Göz İstanbul Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Cem Selvi, göz alerjilerinden korunmak için bazı önerilerde bulundu:
• Göz alerjileri tek başına, üst solunum yolunu tutan hastalıklarla veya egzama gibi alerjik bir deri durumuyla ortaya çıkabilir. Bir alerjinin olup olmadığından emin olmak ve alerjinin türüne göre uygun tedaviden yararlanmanın tek yolu doktorunuza danışmaktır.
• Alerjiler sıklıkla gözlerde kaşınmalara neden olur. Karşı konulması zor da olsa gözlerinizi kaşımayın, sürtünme ile gözlerinize daha çok zarar vereceğinizi unutmayın.
• Kontakt lens kullanıyorsanız, lens kullanımına doktorunuz tekrar kullanabileceğinizi söyleyene kadar ara verin.
• Bu dönemde gözlerinize makyaj yapmayın.
• Ellerinizi sıklıkla yıkayın ve el temizliğinize büyük önem verin. Gün boyunca farkına bile varmadan ellerinizle gözleriniz ve yüzünüze defalarca dokunuyor olabilirsiniz.
• Polen alerjiniz varsa güneş gözlüğü kullanımına daha çok özen gösterin. Güneş gözlüğünü bir aksesuar olarak değil, kışın kullandığınız bere, atkı gibi sağlığınız için bir tedbir olarak görün. Hava güneşli olmasa da özellikle bahar aylarında güneş gözlüğü kullanmayı ihmal etmeyin.
• Ev tozu akarlarına karşı alerjiniz varsa yatak, yastık ve yorganlarınızı alerjenleri geçirmeyen özel kılıflarla kaplayarak kullanın. Yatak, çarşaf, yastık kılıflarınızı sık sık değiştirin, 60 derecenin üzerinde yıkayın. Halı, paspas ve kilim toz akarlarını barındır, özellikle yatak odanızda bulundurmamaya çalışın. Akar barındırdıkları için yün, kuş tüyü ve kaz tüyü malzemeleri tercih etmeyin. Çocuğunuzun ev tozu akarlarına karşı alerjisi varsa pelüş oyuncakları tercih etmeyin. Alerjiniz varsa güneş gören ve çok iyi havalandırılan odaları tercih edin. Evinizin nem oranını % 30 - %50 oranında tutmaya çalışın.
• Ev küfü alerjiniz varsa su tesisatı, bina yalıtımı, çerçeve, badana, boya yenileme, tadilat ve bakım konularına özen gösterin.
Unutmayın, bu blog yazıları sadece bilgilendirme amacı taşımaktadır. Eğer tıbbi bir endişeniz veya sorunuz bulunuyorsa, lütfen bir doktora danışınız.